3000°C’ye Varan Sıcaklıklarda Mekanik Test Gerçekleştirdiğimizi Biliyor Muydunuz?
06.11.2017

Kuruluşundan bu yana, Metal Şekillendirme Mükemmeliyet Merkezi (MŞMM), yüksek sıcaklık mekanik karakterizasyonunun önemini kavramıştır. 2010 yılında 1200ºC'ye kadar kadar çekme testiyle başlayan MŞMM, yıllar içinde hem test sıcaklık limitini 3000ºC'ye kadar çıkarmış, hem de yapılabilen testlerinin türlerini (çekme, basma, burulma vb.) katlayarak arttırarak Türkiye’de tek, dünyada sayılı merkezler arasına girmiştir. MŞMM, şu anda yürütülmekte 3. Faz projesi kapsamında güçlü altyapısını çok daha güçlü kılmak için yatırımlarına devam etmektedir. 

2010 yılında açılan Metal Şekillendirme Mükemmeliyet Merkezi, kuruluşuyla birlikte Zwick Roell Z300 (1) sistemiyle 300ºC- 1200ºC aralığında atmosfer koşullarında çekme testi hizmeti vermeye başlamıştır. Günümüzde bile ülkemizde benzer sistemlerle yüksek sıcaklık çekme testi gerçekleştirebilen kurum sayısı oldukça azdır.

2011 yılında MŞMM altyapısına katılan TA-Baehr 805 A/D şekillendirme dilatometresiyle (2) sıcaklık limiti 1500ºC'ye kadar yükseltilirken gerçekleştirilebilen testlere genleme hızı kontrollü çekme, basma, döngüsel çekme basma testi gibi birçok yeni test katılmıştır. Bu sistemle, atmosfer koşulları dışında vakum ya da asal gaz altında test gerçekleştirme kabiliyeti kazanılmıştır.

2013 yılında devreye alınan Gleeble 3800 (3,4) sistemiyle sıcaklık limiti 1800C'ye çıkarılırken, yapılabilen testlere burulma (5) ve düzlemsel basma (6) gibi onlarca yeni test eklenmiştir. 2015 yılında sisteme yapılan güncellemelerle, sistemin sıcaklık limiti 3000ºC'ye güncellenmiştir.

İlgili sistemler, bu zamana kadar başta havacılık-uzay ve savunma sanayi firmaları olmak üzere pek çok firmaya hizmet vermiştir. Süperalaşımlar gibi yüksek sıcaklık metallerinin yanı sıra, refrakter metaller ve grafit gibi çok yüksek sıcaklık malzemelerinin termomekanik karakterizasyonları başarı ile gerçekleştirilmiştir.

Bir doktoralı uzman denetiminde 6 senerdir görev yapan 4 kişilik “Termomekanik Karakterizasyon ve Fiziksel Simülasyon” araştırma grubu sürekli yetkinliklerini arttırararak sistemlerin limitlerini zorlayarak gerek ülkemiz sanayinin ihtiyaçlarını daha iyi karşılamaya, gerekse de bilimsel araştırmalarını daha üst düzeye ulaştırmaya çalışmaktadır.