COVID-19 veya başka bir solunum yolu infeksiyonu mu? Farkı nasıl anlayabiliriz?
16.07.2020
COVID-19’un iki yaygın belirtisi olan öksürük ve ateş ile yatağa düştünüz. Zihniniz hemen son günlere geri döner. Süpermarkette kasa kuyruğunda mı virüse maruz kaldınız? Günlük yürüyüşünüz sırasında COVID ile infekte olmuş bir kişiye çok mu yaklaştınız? Hiçbiri şart değil. Koronavirüs bir solunum yolu hastalığıdır ve yaptığı yakınmalar (ateş, öksürük, titreme), soğuk algınlığı ve grip gibi diğer solunum yolu infeksiyonlarına benzediğinden kafa karıştırıcı olabilir. Koronavirüs testleri mevcut pandemi nedeniyle sınırlı olduğundan, infekte olduğunuzu onaylamak için bu testlerin istenmesi doktorunuzun ve sağlık otoritelerinin takdirindedir. Ancak bu süreçte, belirtilerinize daha yakından bakarak sizi neyin rahatsız ettiğini tahmin edebilirsiniz. Kendi kendinize tanı koymak doğru olmayacağından ve her zaman bu yakınmaların koronavirüse ait olma riski olduğundan, evde kalmak ve herhangi bir solunum yakınmanız varsa başkalarıyla temastan kaçınmak yine de en iyisidir.
COVID-19’a karşın Soğuk Algınlığı (Nezle): Koronavirüs öncelikle göğsü ve akciğerleri etkiler, bu nedenle infekte olan birçok insan öksürük ve nefes darlığından şikâyet eder. Soğuk algınlığı ise, esas olarak burun ve sinüsleri etkileyen, tıkanıklığa ve burun akıntısına neden olan bir üst solunum yolu infeksiyonudur. COVID-19 olan kişilerde nazal semptomlar görülse de, nadirdir. Semptomlarınız esas olarak burnunuzla ilgili ise ve ateşiniz yoksa soğuk algınlığınız olabilir.
COVID-19'a karşın Grip: COVID-19'un belirtileri ile grip belirtileri örtüşür, ancak insanların hasta olduktan sonra yaptıklarıyla ilgili bazı önemli farklılıklar vardır. Ateş, kuru öksürük, yorgunluk, vücut ağrıları, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve solunum problemleri gibi koronavirüs belirtileri griple benzerdir. Ancak gripten farklı olarak, koronavirüsün solunum problemlerine neden olma olasılığı daha yüksektir. Grip belirtileri hızlı bir şekilde yerleşirken, COVID-19 yavaş yavaş ortaya çıkma eğilimindedir. Her iki durum da ciddi olabilir, ancak koronavirüs daha tehlikelidir. Mevcut bilgiler grip hastalarının sadece% 1 ila% 2'sinin hastaneye yatırılması gerektiğini göstermektedir.
COVID-19 ve Pnömoni (Zatürre): Pnömoni, akciğerlerdeki hava keselerinin iltihabıyla giden başka bir solunum yolu infeksiyonu türüdür. Hem bakteriler hem de soğuk algınlığı ve gripten sorumlu olan aynı virüsler pnömoniye neden olabilirler. Pnömoni aynı zamanda koronavirüsün olası bir komplikasyonudur. Şiddetli bir COVID-19 infeksiyonu, diğer mikroplara karşı daha savunmasız kalmalarına neden olacak oranda, akciğerlere zarar verebilir. Nefes darlığı, ateş, yorgunluk ve göğüs ağrısı gibi pnömoni belirtileri koronavirüs belirtilerini taklit eder, ancak pnömonideki öksürükle çok daha fazla balgam çıkartılır. Bu belirtiler için tetikte olmak önemlidir, çünkü pnömoni kontrol edilemez ise çok ciddi seyredebilen bir infeksiyondur. Pnömoni veya COVID-19 olup olmadığına mutlaka bir doktor karar vermelidir. Yakınmalarınıza ateş eklenirse ve nefes almakta sorun yaşıyorsanız, doktorunuz Akciğer röntgeni veya Bilgisayarlı Tomografi isteyebilir. Eğer zatürree geçiriyorsanız, sağlık ekibi size antibiyotikler, kortizonlu (steroid) ilaçlar ve solunum desteği gibi tedaviler uygulayacaktır.
COVID-19 ve Alerjiler: Nazal alerji olarak da adlandırılan saman nezlesi, üst solunum sistemini, özellikle de burun ve sinüsleri etkiler. Alerjiler hapşırma, tıkanıklık ve burun akıntısına neden olur. Bu belirtiler COVID-19 olan kişilerde yaygın olarak görülmemakle birlikte mümkündür. Saman nezlesi astım krizine neden olursa, koronavirüs infeksiyonu ile kolayca karışabilecek nefes darlığı da yakınmalarınıza eklenir. Ancak zaten alerjiniz olduğunu biliyorsanız ve belirtileriniz esas olarak burnunuzda (özellikle gözleriniz de kaşıntılıysa) ise, saman nezlesi olma ihtimaliniz vardır.
COVID-19 ve Bronşit: Başka bir virüs veya bakteri türünün neden olduğu bronşit belirtileri ile koronavirüs belirtilerini ayırmak zor olabilir. Koronavirüs hem bronşite neden olabilir hem de öksürük gibi benzer semptomlar üretebilir. Fark, COVID-19'un da nefes darlığına ve ateşe neden olma olasılığı daha yüksektir. Bu salgın sırasında eğer öksürüğünüz ortaya çıkarsa, ilave önlemler almak ve kendinize koronavirüse yakalanmış gibi davranmak en iyisidir. Belirtileriniz hafifse, evde kalın ve iyileşene kadar dinlenin. Kendinizi izole edin ve doktorunuz size kesin tanınızı söyleyene kadar başkalarından uzak durun, böylece gerçekten koronavirüs infeksiyonu ise virüsü yaymazsınız. Nefes darlığı veya ateş gelişirse, koronavirüs için test edilip edilemeyeceğinizi öğrenmek için mutlaka doktor tavsiyesi alın.
COVID-19 ve Astım: Astımlı kişilerin özellikle uyanık olmaları gerekir. Koronavirüse (COVID-19) yakalanırlarsa, şiddetli semptomlar için daha yüksek risk altındadırlar. Hem koronavirüs hem de astım, alt solunum yollarını (göğüs ve akciğerlerdeki hava yolları) etkiler. Her iki durum da nefes darlığına neden olur. Bununla birlikte, ciddi koronavirüs semptomları olan hemen hemen herkesin ateşi olurken, astımda tipik olarak ateş olmaz. Astımınız varsa ve nefes darlığı ile giden bir atak geçirirseniz, ancak ateş yoksa ve özellikle astım ilaçlarınızı kullandığınızda semptomlarınız düzeliyorsa koronavirüs olasılığı azdır. Ateşiniz varsa veya nefes darlığınız düzelmezse, bir koronavirüs testi yaptırmanızın gerekip gerekmediğini öğrenmek için mutlaka doktorunuza danışın.
Prof. Dr. Uğur GÖNÜLLÜ
Kaynak:
By WebMD Editorial Staff Reviewed by Michael W. Smith, MD, WebMD Chief Medical Editor