Sürdürülebilir Satın Alma Politikası
SÜRDÜRÜLEBİLİR SATINALMA POLİTİKASI
1. Giriş ve Amaç
Atılım Üniversitesi, sürdürülebilir satın alma ve tedarik uygulamalarının çevrenin korunması, sosyal sorumluluğun teşvik edilmesi ve ekonomik verimliliğin sağlanmasındaki kritik rolünün bilincindedir ve sürdürülebilirlik ilkelerini faaliyetlerinin tüm yönlerine, satın alma da dahil olmak üzere, entegre etmektedir. Kampüs geneli önceliğimiz, akademik ve idari ihtiyacımızın gerçekçi bir şekilde oluşturulduğunu sorgulamak ve oluşturulmasını sağlamaktır. Bu durum satınalma işlemlerinin gerçekleştirilmesinde de devam ettirilmektedir.
Temel Amaçlar:
- Çevresel Sürdürülebilirlik: Kaynaktan imhaya kadar yaşam döngüsü boyunca çevresel etkiyi en aza indiren ürün ve hizmetlerin tedarikine öncelik vermektir.
- Sosyal Sorumluluk: Tedarik zincirinde insan haklarını, çalışan haklarını ve adil ticaret uygulamalarını desteklemektir.
- Ekonomik Verimlilik: Çevresel ve sosyal maliyetleri de göz önünde bulundurarak toplam sahip olma maliyetini dikkate almaktır.
- Tedarikçi Katılımı ve İşbirliği: Sürdürülebilirliği, yeniliği ve sürekli iyileştirmeyi teşvik etmek için tedarikçilerle aktif olarak işbirliği yapmaktır.
- Uyumluluk ve Raporlama: Sürdürülebilir satın alma ile ilgili yasa, yönetmelik ve iç politikalara uyumu sağlamak ve faaliyetleri şeffaf bir şekilde raporlamaktır.
Çevresel Sürdürülebilirlik
Üniversite, düşük enerji tüketimi, su verimliliği ve azaltılmış karbon ayak izi dahil olmak üzere, olumsuz çevresel etkileri minimum düzeyde olan ürün ve hizmetlere öncelik verir.
- Ürün Tercihi: Yenilenebilir veya geri dönüştürülmüş malzemelerden yapılmış ve atık oluşumunu azaltmak için ambalajı minimum düzeyde olan ürünler tercih edilir.
- Sertifikasyon: Tedarikçiler, çevresel performans kriterlerine uygunluğu sağlamak için tanınmış çevre sertifikalarına ve etiketlerine sahip ürünler sunmaya teşvik edilir.
- Döngüsel Ekonomi: Ürünlerin yeniden kullanımını ve israfı en aza indiren döngüsel tasarlanmış ürünlerin satın alınmasına dikkat edilir.
Ekonomik Verim
Satın alma maliyetleri, işletme maliyetleri ve çevresel/sosyal maliyetler de dahil olmak üzere toplam sahip olma maliyeti dikkate alınır.
- Maliyet Optimizasyonu: Satın alımlar birleştirilerek, toplu indirimler üzerinde pazarlık yapılarak maliyet tasarrufu fırsatları araştırılır. Satın alınan ürünlerin fiyatının yanı sıra kalitesi, aldığımız ürünün amacını tam olarak karşılaması, kullanım ömrü ve satış sonrası servis destek arızalarda parça temini ve yedek parçaların maliyeti, yerli ürünün desteklenmesi hususları alım kriterlerimiz arasındadır.
- Uzun Vadeli Sözleşmeler: Rekabetçi fiyatlar sunan ve sürdürülebilirliğe bağlılık gösteren tedarikçilerle uzun vadeli sözleşmelere öncelik verilir.
Tedarikçi Katılımı ve İşbirliği
Üniversite, tedarik zinciri boyunca sürdürülebilirliği teşvik etmek için karşılıklı saygı, şeffaflık ve hesap verebilirliğe dayalı ortaklıkları teşvik eder.
- İnovasyon: Tedarikçiler, çevresel ve sosyal etkileri en aza indirirken Üniversitenin ihtiyaçlarını karşılayan sürdürülebilir ürün ve çözümler üretmeye ve geliştirmeye teşvik edilir.
- Yeşil Tedarikçiler: Sürdürülebilirliği kendi uygulamalarına ve tedarik zincirlerine dahil eden yeşil satıcılar ve tedarikçiler desteklenir.
Uygulama ve Entegrasyon Süreçleri
Satın Alma Süreçleriyle Entegrasyon
Sürdürülebilir kriterler satın alma politikalarına ve prosedürlerine entegre edilir.
- Değerlendirme Kriterleri: Tedarikçi seçimine yönelik değerlendirme kriterleri, kalite, fiyat, teslimat ve güvenilirlik gibi geleneksel faktörlerin yanı sıra sürdürülebilirlik hususlarını da içerir.
- Yasal Uyumluluk: Atılım Üniversitesi 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu kapsamında faaliyet gösteren bir Vakıf Üniversitesi olarak, Üniversitenin tüm satınalma süreçlerinde, 16.11.20218 tarihli ve 30597 sayılı Vakıf Yükseköğretim Kurumları İhale Yönetmeliği ile 27.09.2020 tarihli ve 31257 sayılı Atılım Üniversitesi İhale Yönetmeliğinin yanı sıra kendi iç sürdürülebilir satınalma süreçlerini destekleyen standartlaştırılmış kalite yönetim sistemlerini temel almaktadır.
Sürdürülebilir Satın Alma Stratejileri
Satın alma kararı verilirken aşağıdaki stratejiler göz önünde bulundurulur:
- Gereksiz Satın Alımları En Aza İndirme: İhtiyacı karşılayabilecek önceden var olan hiçbir ürün veya kaynak olmadığından emin olunması gerekir. Gereksiz Satınalma işlemlerinin en aza indirgenmesine özen gösterilmektedir. Alım kararı öncesinde âtıl duran ürün varsa tüm alternatifleri ile tespit çalışması yapılması, kullanım sıklığının değerlendirilmesi ve iyi niyet ilişkileri çerçevesinde ortak kullanımın değerlendirilmesi esastır.
- Tüketimi En Aza İndirme: Gereksiz yazıcı kullanmama, çift yönlü kağıt kullanımı ve tekrar kullanılabilir malzemeleri seçme gibi davranışlar geliştirilir.
- Performans Kriterleri: Aşağıdaki ürün gruplarında sürdürülebilir seçenekler tercih edilir:
- Elektronik Ürünler: Enerji verimliliği yüksek, sertifikalı, geri dönüştürülmüş içeriğe sahip, onarılabilen ürünler. Laboratuvar, fakülte mutfakları gibi alanlarda kullanılan soğutucu gibi cihazların “A sınıfı” sertifikasına sahip enerji tasarruflu ürünler/cihazlar olmasına özen gösterilmektedir.
- Kırtasiye: Yeniden kullanılabilir, geri dönüştürülmüş içeriğe sahip, bitkisel/su bazlı ürünler (mevcut stoklar öncelikli kullanılır). Kırtasiye ürünlerinin tüketimini azalmaya yönelik EBYS kullanılmaktadır.
- Mobilya ve İnşaat Malzemeleri: Geri dönüştürülmüş veya yenilenmiş, sürdürülebilir kaynaklı, yerel üretim ve çevre sertifikalı malzemeler.
- Gıda: Sağlıklı gıda üreten ve çevresel, ekonomik, sosyal sistemler üzerinde sürdürülebilir etkiler sağlayan tekniklerle üretilmiş ürünler.