AKTS - Kaza Kırımları Analizleri

Kaza Kırımları Analizleri (PLT421) Ders Detayları

Ders Adı Ders Kodu Dönemi Saati Uygulama Saati Laboratuar Hours Kredi AKTS
Kaza Kırımları Analizleri PLT421 Alan Seçmeli 3 0 0 3 5
Ön Koşul Ders(ler)i
N/A
Dersin Dili İngilizce
Dersin Türü Seçmeli Dersler
Dersin Seviyesi Lisans
Ders Verilme Şekli Yüz Yüze
Dersin Öğrenme ve Öğretme Teknikleri Anlatım.
Dersin Koordinatörü
Dersin Öğretmen(ler)i
  • Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Aslı YILMAZ
Dersin Asistan(lar)ı
Dersin Amacı 1. Öğrencilere uçak kazası soruşturmasının temel kavram ve metodolojilerini tanıtmak. 2. Havacılık kazalarının insan faktörleri, mühendislik ve organizasyonel yönleri hakkında bilgi sağlamak. 3. HFACS ve ilgili modelleri kullanarak nedensel faktörleri belirleme konusunda analitik beceriler geliştirmek. 4. Hata sınıflandırması, güvenli olmayan eylemler ve havacılık güvenliği üzerindeki sistemik etkiler konusunda anlayışı geliştirmek. 5. Öğrencileri kaza soruşturmasındaki uluslararası standartlar (ICAO Ek 13) ve en iyi uygulamalarla tanıştırmak.
Dersin Eğitim Çıktıları Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
  • Havacılık kazası incelemesinin ilkelerinin, kapsamının ve hedeflerinin açıklanması. HFACS ve diğer insan hatası çerçeveleri kullanılarak kazaların analiz edilmesi. Güvenli olmayan eylemlerin, bu eylemlerin ön koşullarının, denetim faktörlerinin ve organizasyonel etkilerin belirlenmesi ve sınıflandırılması. Bilişsel, ergonomik ve psikososyal bakış açılarının kaza analizine uygulanması. Kaza nedenlerine ilişkin havacılık vaka çalışmalarının yorumlanması ve eleştirel şekilde değerlendirilmesi. Kazaların önlenmesinde CRM eğitiminin, yeterlilik ölçümünün ve hata yönetiminin rolünün anlaşılması. Kaza inceleme yöntemlerinin geçerliliğinin ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi. Kaza analizi sonuçlarının havacılık emniyet yönetim sistemlerine (SMS) entegre edilmesi.
Dersin İçeriği Kaza incelemesinin temelleri, incelemenin başlatılması, olay mahallinin dokümante edilmesi, etkili sorgulama yapmak, olay analizi, sebep analizi.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Havacılık Kazası Soruşturması ve Güvenlik Trendlerine Giriş The Global Airline Industry Chapter 1: Introduction and Overview
2 Mühendislik ve İnsan Faktörleri Yönleri The Global Airline Industry Chapter 7: The Airline Planning Process
3 İnsan Hatasına İlişkin Bilişsel ve Ergonomik Perspektifler The Global Airline Industry Chapter 3: Overview of Airline Economics, Markets, and Demand
4 Davranışsal ve Havacılık Tıbbı Perspektifleri The Global Airline Industry Chapter 8: Airline Schedule Optimization
5 Psikososyal ve Örgütsel Perspektifler The Global Airline Industry Chapter 9: Airline Flight Operations
6 İnsan Faktörleri Analizi ve Sınıflandırma Sistemi (HFACS): Temeller Chapter 3: Reason’s Model, Productive System, Swiss Cheese Model
7 Güvenli Olmayan Eylemler, Ön Koşullar ve Çevresel Faktörler Chapter 3: Unsafe Acts (Errors, Violations), Preconditions (Operators, Personnel, Environment)
8 Vize Sınavı
9 Güvensiz Denetim ve Örgütsel Etkiler Chapter 3: Unsafe Supervision, Organizational Influences
10 Vaka Çalışması I – “Bazen Deneyim Önemlidir” Chapter 4: Human Factors Analysis using HFACS (Case 1)
11 Vaka Çalışması II – “Asla İzleyemeyecekleri Bir Dünya Kupası Futbol Maçı” Chapter 4: Human Factors Analysis using HFACS (Case 2)
12 Vaka Çalışması III – “Volkan Özel” Chapter 4: Human Factors Analysis using HFACS (Case 3)
13 CRM Eğitimi, Yeterlilik ve İnsan Hatası Ölçümü Chapter 5: Quantifying Proficiency, CRM Training Success or Failure
14 Çerçeve Geçerliliği ve Güvenilirliği Etkileyen Faktörler Chapter 6: Validity of a Framework, Reliability, Comprehensiveness
15 Kaza Soruşturmasında İleri Konular ve Gelecekteki Yönlendirmeler Chapter 6 & 7: Diagnosticity, Usability, What About...?
16 Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Kitabı 1. Wiegmann, D. A., & Shappell, S. A. (2003). A Human Error Approach to Aviation Accident Analysis: The Human Factors Analysis and Classification System. Ashgate.
Diğer Kaynaklar 2. ICAO (2016). Manual of Aircraft Accident and Incident Investigation, Part I–IV. International Civil Aviation Organization. Krause, S. S. (2003). Aircraft Safety: Accident Investigations, Analyses, & Applications. McGraw-Hill.

Değerlendirme System

Çalışmalar Sayı Katkı Payı
Devam/Katılım - -
Laboratuar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj - -
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği - -
Ödevler - -
Sunum - -
Projeler 1 30
Rapor - -
Seminer - -
Ara Sınavlar/Ara Juri 1 30
Genel Sınav/Final Juri 1 40
Toplam 3 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notu Katkısı 1
Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 99
Toplam 100

Kurs Kategorisi

Temel Meslek Dersleri X
Uzmanlık/Alan Dersleri
Destek Dersleri
İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri

Dersin Öğrenim Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkisi

# Program Yeterlilikleri / Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Uçuş sırasında karşılaşılan operasyonel durumları analiz edebilmek için gerekli teorik altyapıya sahip olur. X
2 Uçuş güvenliği, hava sahası yönetimi ve kriz senaryoları üzerinde eleştirel değerlendirme yapar.
3 Acil durumlarda uygulanabilir stratejik çözümler geliştirir. X
4 Uçuş güvenliği, meteoroloji, uçuş planlaması ve acil durum yönetimi hakkında bilgi sahibidir.
5 Uçuş esnasında karşılaşılan teknik ve çevresel problemleri analiz eder ve uygun çözüm üretir.
6 Acil durumlara yönelik risk yönetimi stratejileri uygular.
7 Farklı uçuş senaryolarında etkin karar alma ve güvenli operasyon yürütme sorumluluğu alır.
8 Uçuş ekiplerinde görev paylaşımı, iletişim protokolleri ve ekip dinamiği konularında bilgi sahibidir.
9 Uçuş ekipleriyle etkili sözlü ve yazılı iletişim kurar.
10 Takım içinde aktif iş birliği yapar ve rol sorumluluklarını yerine getirir.
11 Çoklu mürettebatlı uçuşlarda iş birliği ve iletişim becerilerini kullanarak operasyonun güvenliğini sağlar.
12 Uçuş operasyonları yönetimi, liderlik ilkeleri ve kriz durumları yönetimi hakkında bilgi sahibidir.
13 Uçuş planlaması ve operasyonel süreçlerde liderlik gösterir.
14 Ekip yönetimi yapar ve kaynakları etkin kullanır.
15 Kriz anlarında karar alma ve uçuş operasyonlarını yönlendirme sorumluluğunu üstlenir.
16 Ulusal ve uluslararası havacılık düzenlemeleri, güvenlik standartları ve etik ilkeler hakkında bilgi sahibidir.
17 Uçuş görevlerinde etik kurallara ve mevzuata uygun hareket eder.
18 Güvenlik standartlarına uyum gösterir.
19 Havacılık sektöründe etik ilkelere bağlılık ve düzenlemelere uygun davranış sergileme sorumluluğu taşır.
20 Mesleki gelişim araçları ve performans değerlendirme yöntemleri hakkında bilgi sahibidir.
21 Kendi uçuş performansını değerlendirir ve gelişim alanlarını belirler.
22 Kişisel mesleki gelişim hedefleri belirleyerek plan yapar.
23 Yaşam boyu öğrenme yaklaşımıyla sürekli gelişim sorumluluğu alır.
24 Uçuş simülasyonları, hava trafik yönetimi ve navigasyon sistemleri hakkında bilgi sahibidir.
25 Simülatör uygulamaları ve gerçek uçuş koşullarında öğrendiği bilgileri pratikte kullanır.
26 Kriz senaryolarını simülasyon ortamında başarıyla yönetir.
27 Simülasyon destekli eğitim sürecinde edindiği becerileri uygulayarak operasyonel karar alma sorumluluğu gösterir.
28 Ticari uçuş operasyonları, çoklu mürettebatlı uçuş sistemleri ve uçuş güvenliği prosedürleri hakkında bilgi sahibidir.
29 Gelişmiş uçuş senaryolarında görev alır ve operasyonel sorumlulukları yerine getirir.
30 Mürettebat koordinasyonu ve uçak yönetimi süreçlerini uygular.
31 Ticari uçuş operasyonlarında liderlik, güvenlik ve yönetim sorumluluğu alır.
32 SHGM tarafından onanmış uluslararası geçerliliği olan akredite ATPL(Frozen) CPL/IR(A) pilot lisansına sahip olur.

ECTS/İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Sayı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü
Ders saati (Sınav haftası dahildir: 16 x toplam ders saati) 16 3 48
Laboratuar
Uygulama
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi 3 9 27
Sunum/Seminer Hazırlama
Projeler 1 10 10
Raporlar
Ödevler
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ara Sınavlara/Ara Juriye Hazırlanma Süresi 1 15 15
Genel Sınava/Genel Juriye Hazırlanma Süresi 1 25 25
Toplam İş Yükü 125