AKTS - Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru

Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (KMH531) Ders Detayları

Ders Adı Ders Kodu Dönemi Saati Uygulama Saati Laboratuar Hours Kredi AKTS
Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru KMH531 3 0 0 3 5
Ön Koşul Ders(ler)i
N/A
Dersin Dili Türkçe
Dersin Türü N/A
Dersin Seviyesi Sosyal Bilimler Yüksek Lisans
Ders Verilme Şekli Yüz Yüze
Dersin Öğrenme ve Öğretme Teknikleri Anlatım, Tartışma.
Dersin Koordinatörü
Dersin Öğretmen(ler)i
  • Doç. Dr. Ozan Ergül
Dersin Asistan(lar)ı
Dersin Amacı Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru 2010 yılında gerçekleştirilen Anayasa değişikliği ile hukuk sistemimize girmiş ve 2012 yılı Eylül ayından itibaren işletilmeye başlanmış yeni bir hak arama yoludur. Yeni ve kendine özgü süreçleri olan bir başvuru yolu olduğu için, her geçen yıl gelişerek ve Anayasa Mahkemesi içtihatları ile şekillenerek diğer hukuk ve yargılama alanları üzerindeki etkisini de arttırmaktadır. Yüksek Lisans ve Doktora ders programında bu dersin okutulması ileri seviye doktriner tartışmaların yapılmasını ve Mahkeme kararlarının derinlemesine incelenmesini sağlayacaktır.
Dersin Eğitim Çıktıları Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
  • • Temel hak ve özgürlükler konusunda teorik bilgilerini uygulama ile bağdaştırma yeteneği kazanır,
  • • Hak arama yolu olarak bireysel başvuru süreçlerini öğrenir,
  • • Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru kararlarında da sıklıkla atıf yapılan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihadını öğrenir,
  • • Temel hak ve özgürlüklere ilişkin teorik bilgileri ile hukuki yorumları ve yargısal pratiği bağdaştırma yeteneği kazanır;
Dersin İçeriği Bireysel başvurunun kavramsal çerçevesi; dava teorileri çerçevesinde bireysel başvuru; karşılaştırmalı hukukta bireysel başvuru (anayasaya şikayeti) konusu; bireysel başvuruya ilişkin olarak Anayasa ve 6216 sayılı yasada yer alan kurallar; bireysel başvurunun koşulları ve usulü; kabul edilebilirlik kriterleri arasında yer alan zaman yönünden, kişi yönünden, konu yönünden, yer yönünden yetki başlıkları; bireysel başvuru sonucunda verilen kararların türleri ve kararların icrası.

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Bir temel hak ve özgürlük koruma mekanizması olarak Anayasa Mahkeme’sine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikayeti), Kavramsal Çerçeve ve dava teorisi çerçevesinde bireysel başvuru Ece Göztepe, Anayasa Şikayeti, Ankara Üniversitesi Yayını, 1998. Tolga Şirin, Türkiye’de Anayasa Şikayeti, XII Levha Yayınları, 2013.
2 Karşılaştırmalı Hukukta Bireysel Başvuru Tolga Şirin, Türkiye’de Anayasa Şikayeti, XII Levha Yayınları, 2013. Sibel İnceoğlu, Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Türkiye ve Latin Amerika Modelleri, XII Levha Yayınları, 2017.
3 Anayasa ve 6216 sayılı Kanun kapsamında Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurunun düzenlenişi Fazıl Sağlam, “Anayasa Şikayeti – Anlamı, Kapsamı ve Türkiye Uygulamasında Olası Sorunlar”, Demokratik Anayasa içinde, Ece Göztepe ve Aykut Çelebi (ed.), Metis Yayınları, 2012, ss. 418-466.
4 Anayasa’nın 90. maddesi uyarınca temel Hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalar ile yasalar arasındaki ilişki ve bunun bireysel başvuru pratiğine etkileri Ece Göztepe, “Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Hakkının (Anayasa Şikâyeti) 6216 Sayılı Kanun Kapsamında Değerlendirilmesi”, TBB Dergisi, Sayı: 95, 2011, ss. 13-40.
5 Bireysel başvuru usulü (Şekil Şartları). Tolga Şirin, Bireysel Başvuru Usul Hukuku, Avrupa Konseyi Yayını, 2018.
6 Bireysel başvuru usulü (Maddi Şartlar). Fazıl Sağlam, “Anayasa Mahkemesi’nin Ürettiği Yapay Bir Kavram: Ortak Koruma Alanı”, Metin Günday Armağanı, Atılım Üniversitesi Yayınları, 2. Cilt, ss. 1101-1164, 2020.
7 Kabul Edilebilirlik kriterleri (Süre, kişi ve yer bakımından, zaman bakımından, konu bakımından yetki, başvuru yollarının tüketilmiş olması, açıkça dayanaktan yoksun olmamak vb.). Tolga Şirin, Bireysel Başvuru Usul Hukuku, Avrupa Konseyi Yayını, 2018. Musa Sağlam (ed.), Bireysel Başvuru İnceleme Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri, Anayasa Mahkemesi Yayını, 2013.
8 Kabul Edilebilirlik kriterleri (Süre, kişi ve yer bakımından, zaman bakımından, konu bakımından yetki, başvuru yollarının tüketilmiş olması, açıkça dayanaktan yoksun olmamak vb.). Tolga Şirin, Bireysel Başvuru Usul Hukuku, Avrupa Konseyi Yayını, 2018. Musa Sağlam (ed.), Bireysel Başvuru İnceleme Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri, Anayasa Mahkemesi Yayını, 2013.
9 AYM’nin bireysel başvuru yolunda verdiği kararların incelenmesi: Adil yargılanma hakkı, yaşam hakkı, işkence ve kötü muamele yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, masumiyet karinesi, özel yaşamın gizliliği, ifade ve basın özgürlüğü vb.) Çeşitli örnek Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararlarının Öğrenciler tarafından incelenip tartışılması
10 AYM’nin bireysel başvuru yolunda verdiği kararların incelenmesi: Adil yargılanma hakkı, yaşam hakkı, işkence ve kötü muamele yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, masumiyet karinesi, özel yaşamın gizliliği, ifade ve basın özgürlüğü vb.) Çeşitli örnek Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararlarının Öğrenciler tarafından incelenip tartışılması
11 AYM’nin bireysel başvuru yolunda verdiği kararların incelenmesi: Adil yargılanma hakkı, yaşam hakkı, işkence ve kötü muamele yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, masumiyet karinesi, özel yaşamın gizliliği, ifade ve basın özgürlüğü vb.) Çeşitli örnek Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararlarının Öğrenciler tarafından incelenip tartışılması
12 AYM’nin bireysel başvuru yolunda verdiği kararların incelenmesi: Adil yargılanma hakkı, yaşam hakkı, işkence ve kötü muamele yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, masumiyet karinesi, özel yaşamın gizliliği, ifade ve basın özgürlüğü vb.) Çeşitli örnek Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararlarının Öğrenciler tarafından incelenip tartışılması
13 İhlal kararlarının sonuçları ve kararların icrası ve buna ilişkin sorunlar. Ulaş Karan, Öğretide ve Uygulamada Anayasa Mahkemesi Kararlarının Bağlayıcılığı, On İki Levha Yayınları, 2018.
14 İhlal kararlarının sonuçları ve kararların icrası ve buna ilişkin sorunlar. Ulaş Karan, Öğretide ve Uygulamada Anayasa Mahkemesi Kararlarının Bağlayıcılığı, On İki Levha Yayınları, 2018.
15 Genel Değerlendirme
16 Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Kitabı 1. Ece Göztepe, Anayasa Şikayeti, Ankara Üniversitesi Yayını, 1998.
2. Ece Göztepe, “Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Hakkının (Anayasa Şikâyeti) 6216 Sayılı Kanun Kapsamında Değerlendirilmesi”, TBB Dergisi, Sayı: 95, 2011, ss. 13-40.
3. Tolga Şirin, Türkiye’de Anayasa Şikayeti, XII Levha Yayınları, 2013.
4. Tolga Şirin, Bireysel Başvuru Usul Hukuku, Avrupa Konseyi Yayını, 2018.
5. Musa Sağlam (ed.), Bireysel Başvuru İnceleme Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri, Anayasa Mahkemesi Yayını, 2013.

Değerlendirme System

Çalışmalar Sayı Katkı Payı
Devam/Katılım - -
Laboratuar - -
Uygulama - -
Alan Çalışması - -
Derse Özgü Staj - -
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği - -
Ödevler - -
Sunum 1 20
Projeler - -
Rapor - -
Seminer - -
Ara Sınavlar/Ara Juri 1 20
Genel Sınav/Final Juri 1 60
Toplam 3 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notu Katkısı
Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 100
Toplam 100

Kurs Kategorisi

Temel Meslek Dersleri X
Uzmanlık/Alan Dersleri
Destek Dersleri
İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri

Dersin Öğrenim Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkisi

# Program Yeterlilikleri / Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Hukuk sisteminin temel kavramlarını anlamaya, açııklamaya ve kullanma yeteneğini geliştirmeye katkısı X
2 Hukuki uyuşmazlıkları analiz etmek, kurmak ve çözümlemek için gerekli özellik ve yeterlilikleri sağlamaya etkisi X
3 Hukukun fonksiyonlarını, bunları açıklamak ve uygulamaya dökmek suretiyle, anlamaya, planlamaya, uygulamaya ve koordine etmeye katkısı X
4 Kamu hukuku alanının stratejik, taktiksel ve uygulamaya yönelik boyutlarını anlamaya etkisi X
5 Kamu hukuku alanının yerel, ulusal, uluslararası, küresel ve uluslarüstü boyutlarını anlamaya etkisi X
6 Hukukun modern metodlarını ve ayırımlarını anlama yeteneğini geliştirmesi X
7 Disiplin içi ve disiplinlerarası takım çalışması yönünün gelişimine etkisi X
8 Öğrenme ve girişim konularında açık görüşlü bir tutum sahibi olmaya katkısı X
9 Sosyal sorumluluk ve hukuki etik edinmeyi sağlamaya etkisi X
10 Öğrencinin kendisini ve bulunduğu kurumu ifade etmesi için iletişim kurma yeteneğini sağlamaya katkısı X
11 Kaliteli bir bilinç sahibi olmaya katkısı X
12 Hukuki bilgisini ve yeteneğini teori veya pratiğin temel ilkeleri alanlarının en az birinde etkili şekilde kullanmasını sağlamak X
13 Akademik ve etik kurallara uygun olarak yazılı ve sözlü sunum yapma becerisi sağlamak X
14 Hukuki problemlerin çözümünde enformasyon teknolojilerini kullanma becerisi sağlamak X
15 Hukuk teminolojisi ve yabancı dil bilgisini geliştirmeyi sağlamak X

ECTS/İş Yükü Tablosu

Aktiviteler Sayı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü
Ders saati (Sınav haftası dahildir: 16 x toplam ders saati) 16 3 48
Laboratuar
Uygulama
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi 9 5 45
Sunum/Seminer Hazırlama 1 10 10
Projeler
Raporlar
Ödevler
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ara Sınavlara/Ara Juriye Hazırlanma Süresi 1 7 7
Genel Sınava/Genel Juriye Hazırlanma Süresi 1 15 15
Toplam İş Yükü 125